Kinhtetrithuc.vn – Đề xuất nâng ngưỡng doanh thu miễn thuế cho hộ kinh doanh lên 500 triệu đồng đang tạo ra nhiều tranh luận về tính phù hợp. Cơ quan quản lý kỳ vọng chính sách sẽ giảm áp lực chi phí, hỗ trợ khu vực hộ kinh doanh phục hồi, nhưng nhiều ý kiến cho rằng mức 500 triệu vẫn còn thấp so với thực tế quy mô và dòng tiền hiện nay.
Cần tăng mạnh ngưỡng doanh thu áp thuế lợi nhuận
Bộ Tài chính vừa đề xuất nâng ngưỡng doanh thu miễn thuế cho hộ kinh doanh lên 500 triệu đồng/năm (thay cho đề xuất 200 triệu đồng/năm trước đó), tức là gấp 5 lần so với mức đang áp dụng theo Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) hiện hành.
Trong lần điều chỉnh này, Bộ Tài chính đề xuất đánh thuế ở mức trên 500 triệu đồng, nghĩa là nếu doanh thu từ 501 triệu thì chỉ đánh thuế 1 triệu đồng.
Bà Trần Thị Cẩm Hồng, Giám đốc Công ty TNHH Dịch vụ và Tư vấn Thuế VIFATAX, nhận định mức doanh thu 500 triệu đồng là “không đủ dư địa” cho nhiều hộ kinh doanh tại chợ. Doanh thu phổ biến của họ khoảng 1,5 – 3 tỷ đồng/năm nhưng khả năng chứng minh chi phí gần như bằng không, dẫn đến nguy cơ phải nộp 15% trên toàn bộ doanh thu, khiến “lãi thành lỗ”.
Ngoài ra, đa số hộ kinh doanh có 2-3 lao động trong gia đình nhưng các cá nhân này lại không được giảm trừ gia cảnh như người làm công ăn lương, khiến việc áp thuế thiếu công bằng.
Để tránh gây áp lực quá lớn, bà Hồng kiến nghị chỉ thu thuế đối với phần doanh thu vượt 500 triệu đồng, áp theo thuế suất tỉ lệ 0,5 – 5%, tùy ngành nghề.
“Ví dụ, hộ phân phối hàng hóa doanh thu 510 triệu đồng/năm chỉ nên nộp thuế cho 10 triệu đồng vượt ngưỡng, thuế suất 0,5%”, bà Hồng dẫn chứng.
Luật sư Nguyễn Đức Nghĩa – Giám đốc Công ty Luật TNHH Việt Tín Nghĩa, cho rằng quy định doanh thu từ trên 500 triệu đồng/năm đến 3 tỷ đồng tính theo lợi nhuận là chưa phù hợp Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa năm 2017.
Luật này xác định doanh nghiệp sản xuất, xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu có doanh thu 3 tỷ đồng/năm; còn doanh nghiệp thương mại và xây dựng có bao thầu vật liệu lên đến 10 tỷ đồng. Trong khi đó, nhiều hộ kinh doanh hiện có quy mô tương đồng doanh nghiệp nhỏ, thậm chí vận hành như doanh nghiệp thực thụ, nhưng vẫn bị xếp chung theo tiêu chí quá thấp.
Ông Nghĩa đề xuất tăng mạnh ngưỡng doanh thu áp thuế lợi nhuận: 3 tỷ đồng/năm cho hộ kinh doanh không bao thầu nguyên vật liệu và 10 tỷ đồng/năm cho hộ thương mại hoặc xây dựng có bao thầu vật liệu. Điều này vừa phù hợp luật hiện hành, vừa tạo dư địa lợi nhuận để họ tiếp tục duy trì kinh doanh.
Luật sư Nguyễn Văn Được – Tổng giám đốc Công ty TNHH Kế Toán và Tư vấn thuế Trọng Tín cho rằng ngưỡng miễn thuế 500 triệu đồng/năm vẫn chưa đảm bảo công bằng so với mức thuế của người làm công ăn lương và cần phải nâng lên 1 tỉ đồng/năm.
Bên cạnh đó, cần lưu ý đặt chính sách thuế đối với hộ kinh doanh trong mối tương quan với doanh nghiệp. Theo đó, Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp đang áp dụng mức thuế suất tỷ lệ trên doanh thu thấp hơn so với mức hộ kinh doanh đang chịu.
Mức tính thuế chưa hỗ trợ hộ kinh doanh
Ông Lê Văn Tuấn – Giám đốc Công ty Kế toán Thuế Keytas nhận định ngưỡng tính thuế 500 triệu đồng/năm là phù hợp, khi khoảng 2,3 triệu trong 2,54 triệu hộ kinh doanh sẽ không phải nộp thuế. Mức này cũng đảm bảo tương đối công bằng với thuế TNCN từ tiền lương, tiền công và giữa các nhóm hộ kinh doanh.
Tuy nhiên, ông cho rằng chính sách chưa tính đến chi phí tuân thủ mà hộ kinh doanh phải tự gánh, nhất là khi Nhà nước đẩy mạnh hóa đơn điện tử và minh bạch kinh tế. Chi phí thiết bị, phần mềm, hóa đơn điện tử, chữ ký số… có thể lên tới 20 triệu đồng, là gánh nặng lớn.
Ông Tuấn lưu ý 90–95% hộ khởi nghiệp thua lỗ trong ba năm đầu nhưng vẫn phải nộp thuế theo tỷ lệ doanh thu, gây bất công. Vì vậy, ngưỡng tính thuế cần phản ánh rủi ro kinh doanh và thể hiện sự đồng hành của Nhà nước, thay vì so sánh máy móc với người làm công ăn lương.
So sánh tổng thể với một số quốc gia có GDP bình quân đầu người và mức doanh thu miễn thuế tương ứng, ông Lê Văn Tuấn nhận thấy mức doanh thu tính thuế của Việt Nam chưa hỗ trợ hộ kinh doanh như các quốc gia láng giềng đang làm.
Cụ thể, nếu so sánh tương quan với Thái Lan thì mức doanh thu miễn thuế mà chúng ta nên cân nhắc là 750 triệu đồng (nhưng Bộ Tài chính đề xuất 500 triệu đồng). Hay so với Malaysia, ngưỡng doanh thu Việt Nam nên cân nhắc là 1 tỷ đồng. Nếu so với Trung Quốc, ngưỡng doanh thu Việt Nam nên cân nhắc là 1,5 tỷ đồng.
Như vậy, tính hỗ trợ của Việt Nam đối với người kinh doanh thấp hơn hẳn so với các nước láng giềng.
Ông Tuấn nhấn mạnh rằng mục đích cuối cùng của chính sách thuế không hẳn là thu từng đồng thuế nhỏ mà còn là sự hỗ trợ, cũng như nuôi dưỡng nguồn thu. Để trong tương lai, khi người nộp thuế mở rộng hoạt động kinh doanh thì có thể đóng góp một khoản thuế lớn cho ngân sách.
Theo ông Tuấn, mục tiêu của thuế không chỉ là thu mà là nuôi dưỡng nguồn thu. Do đó, Nhà nước nên xem xét nâng ngưỡng miễn thuế lên 750 triệu đồng hoặc tốt hơn là 1 tỷ đồng để hỗ trợ hộ kinh doanh trong giai đoạn khởi nghiệp và thúc đẩy kinh doanh dài hạn.
Xem thêm: